İntihal, birçok farklı şekilde gerçekleşebilir ve her türü, akademik etik ve dürüstlük açısından ciddi ihlaller içerir. Bu makalede, intihalin farklı türlerini ve her bir tür için örnekleri inceleyeceğiz.
1. Doğrudan İntihal
Doğrudan intihal, bir başkasının metnini kelimesi kelimesine kopyalayıp, kaynak göstermeden kendi çalışmasıymış gibi sunmaktır. Bu tür intihal en bariz ve kolay tespit edilen türlerden biridir.
Örnek: Orijinal metin: “Bilimsel araştırmalar, öğrenme süreçlerinin bireysel farklılıklara bağlı olarak değiştiğini göstermektedir.” İntihal edilmiş metin: “Bilimsel araştırmalar, öğrenme süreçlerinin bireysel farklılıklara bağlı olarak değiştiğini göstermektedir.”
Bu örnekte, cümle aynen kopyalanmış ve herhangi bir kaynak belirtilmemiştir.
2. Mozaik İntihal
Mozaik intihal, bir başkasının metninden cümle veya kelime gruplarını alıp, bunları kendi cümleleriyle harmanlayarak kullanmaktır. Bu tür intihal, bazen doğrudan intihal kadar belirgin olmayabilir, ancak yine de ciddi bir etik ihlaldir.
Örnek: Orijinal metin: “Bilimsel araştırmalar, öğrenme süreçlerinin bireysel farklılıklara bağlı olarak değiştiğini göstermektedir.” İntihal edilmiş metin: “Araştırmalar, öğrenme süreçlerinin bireysel farklılıklarla değiştiğini bilimsel olarak göstermektedir.”
Bu örnekte, orijinal cümle kısmen değiştirilmiş ancak temel yapı korunmuştur.
3. Kendi Kendine İntihal
Kendi kendine intihal, kişinin daha önceki çalışmasını yeniden kullanıp, bunu yeni bir çalışma olarak sunmasıdır. Bu tür intihal, özellikle akademik yayınlarda yaygın bir sorundur.
Örnek: Bir öğrenci, önceki dönem yazdığı bir makaleyi küçük değişikliklerle yeni bir ödev olarak sunar.
4. Kaynak Göstermeden Alıntı Yapma
Kaynak göstermeden alıntı yapma, bir başkasının fikrini veya bulgusunu kaynak göstermeden kullanmaktır. Bu tür intihal, özellikle akademik yazımda ciddi bir sorun teşkil eder.
Örnek: Orijinal fikir: “Öğrenme süreçlerinde bireysel farklılıklar önemlidir.” İntihal edilmiş fikir: Öğrenme süreçlerinde bireysel farklılıkların önemli olduğunu iddia etmek.
Bu örnekte, orijinal fikir, kaynak gösterilmeden kullanılmıştır.
Sonuç
İntihalin farklı türleri, her biri kendi içinde ciddi etik ihlaller içerir ve akademik dünyada kabul edilemezdir. Doğrudan intihalden mozaik intihale, kendi kendine intihalden kaynak göstermeden alıntı yapmaya kadar her tür intihal, akademik dürüstlük ve etik kurallarına aykırıdır. İntihalden kaçınmak, sadece yasal ve etik bir zorunluluk değil, aynı zamanda akademik ve profesyonel itibarın korunması açısından da önemlidir.
No responses yet